شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی حدود ده سال پیش در هشتم مارس 2006 پرونده هستهای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع داد و از سال 2006 به بعد 6 قطعنامه علیه ایران صادر شد .شورای امنیت در قطعنامه هایی که تحت فصل هفتم منشور صادر کرد برنامه غنیسازی ایران را به عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی شناسایی کرده بود. اما با توافقی که در چار چوب برجام بدست آمد، شورای امنیت با تصویب قطعنامهی 2231 ؛نه تنها برنامه هستهای ایران وازجمله غنیسازی را به عنوان یک برنامه مشروع و قانونی پذیرفت بلکه همه کشورها را تشویق می کند که برای توسعه همکاری هسته ای با ایران همکاری کنند . این قطعنامه به بیش از یکدهه بحران ساختگی بر سر برنامه هسته ای ایران پایان داد .
رییس جمهوری اسلامی ایران پس از آغازاجرای رسمی برنامه جامع اقدام مشترک(برجام)، روز دوشنبه در نامه ای به رهبر معظم انقلاب اسلامی، ضمن تشریح دستاوردهای یازده گانه ایران اسلامی در حوزه های هسته ای ، سیاسی، حقوقی و اقتصادی، تصریح کرد؛ این دستاوردها با پایمردی و استقامت 12 ساله مردم استوار ایران در مقابل تمامی تهدیدها و تحریمها و تحت رهبری داهیانه و شجاعانه آن رهبر فرزانه، محقق شد.
رییس جمهور در بخشی از این نامه همچنین با اشاره به لغو دوازده قطعنامه و پنج تصمیم شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصریح کرد ؛ هم اکنون تمامی موارد و ابهامات مربوط به گذشته برنامه هستهای ایران خاتمه یافته است .
تحریمهای اقتصادی و مالی مربوط به هستهای شورای امنیت، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در حوزههای گوناگون همچون نقلوانتقالات مالی، فعالیتهای بانکی، سوئیفت، سرمایهگذاری، خدمات بیمه، اعتبارات صادراتی، نفت، گاز، پتروشیمی، حملونقل، کشتیرانی، بنادر، تجارت طلا و سایر فلزات، خودرو، هواپیما برداشته شد و به این ترتیب زمینه لازم برای حضور توانمند ایران در اقتصاد جهانی، استفاده از فرصتهای بازار صادراتی و دسترسی به بازار سرمایه بینالمللی فراهم گردید. داراییهای مسدود شده مربوط به تحریمهای هستهای ایران نیز آزاد گردید که امکان استفاده برای سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال در کشور را در دسترس قرار میدهد. با این توافق همچنین ، تلاش چندین ساله بدخواهان اسلام و ایران که میخواستند تصویری نادرست و هراسناک از انقلاب اسلامی ترسیم کنند، شکست خورد .
مذاکرات هستهای ایران و 5+1 فراز و فرودهای زیادی را پشت سرگذاشت. بخشی از این جریان سازی محصول ارائه اسنادی ساختگی بوده است که از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر ایران در این سالها تحمیل شده بود .تعاملات ایران در زمینه حل این مسئله نشان داد که جمهوری اسلامی ایران به انجام تعهدات خود طبق برجام و نقشه راه متعهد است ؛اما متقابلا"؛ از آژانس و گروه 5+1 می خواهد که به مسوولیت های خود بطور کامل و دقیق و بدور از هرگونه ملاحظات سیاسی عمل کنند .
البته این فرض که خصومت امریکا علیه ایران بابرجام پایان خواهد یافت ؛ با رفتارهای امریکا تطابق ندارد . مواضع و اظهارات مقام های امریکا حاکیست که انها همچنان تلاش خواهند کرد آنچه را که طی بیش از دوازده سال فشار سیاسی و تهدید و اعمال تحریم های به اصطلاح فلج کننده علیه ایران بدست نیاوردند ، از مسیرهای دیگری دنبال کنند . در این زمینه پرونده سه موضوع از دید کاخ سفید علیه ایران همچنان باز است . این سه موضوع شامل بحث توان موشکی ایران ؛ بحث حقوق بشر و بحث دموکراسی سازی از نوع امریکایی در ایران است که به گفته مقام های کاخ سفید همچنان بعنوان گزینه های روی میز هستند .
وزارت خزانه داری آمریکا یک روز پس از اجرای برجام با صدور بیانیهای از افزودن نام شرکتها و افراد جدید به فهرست تحریمهای ایران به علت برنامه موشکی ایران خبر داد.
باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در توجیه اعمال تحریمهای جدید علیه ایران گفت ، واشنگتن برای آنچه وی تأمین امنیت خود و متحدانش خواند ،به این اقدامات ادامه میدهد.
اوباما همچنین از حل یک اختلافی حقوقی بین تهران و واشنگتن خبر داد که به زمان پیروزی انقلاب ایران باز می گردد، این اختلاف بر سر 400 میلیون دلاری بود که ایران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی برای خرید تجهیزات نظامی به آمریکا پرداخته بود.این تجهیزات اما به دنبال سرنگونی شاه هیچگاه به ایران تحویل داده نشد. اختلافات حقوقی متعددی از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون بین ایران و آمریکا وجود دارد که برخی از آنها در مرجع قضایی بین المللی همچنان در حال پیگیری حقوقی است . برخی دادگاههای محلی در امریکا در مواردی نیز اقدام به برداشت از حسابهای بلوکه شده ایران و یا مصادره دارایی های متعلق به ایران به بهانه پرداخت غرامت به شاکیان خصوصی به بهانه دست داشتن ایران در اقدامات تروریستی کرده اند .
امریکا همچنان با سناریو سازی های حقوق بشری ؛ بحث تروریسم و زیرسوال بردن توان دفاع موشکی ایران ؛ سعی دارد با اتهام سازی علیه جمهوری اسلامی ایران به اهداف خود برسد . مصوبه هایی نظیر اعمال مقررات سختگیریانه امریکا در اعطای روادید به شهروندان اروپایی که به ایران سفر کرده اند ؛ نشان می دهد که این تحرکات ادامه دارند و امریکا از هر فرصتی برای فضاسازی ضد ایران و ایران هراسی استفاده خواهد کرد .
ایران اگرچه براساس ادعاهای بی اساس و فشار های سیاسی مورد تحریم های نا عادلانه شورای امنیت سازمان ملل وتحریم های یکجانبه قرار گرفت ، اما سرانجام توانست بدنیا نشان دهدکه هیچگاه بدنبال سلاح اتمی نبوده و برای اعتماد سازی و حل مسایل ، اهل تعامل و مذاکره سازنده است .
با به رسمیت شناخته شدن حقوق هسته ای ایران از سوی قدرتهای جهانی ، در واقع جایگاه ایران در معادلات منطقه ای و جهانی ارتقاء یافته است . اگر پیش از این ، بخش مهم توان دیپلماتیک ایران در مسئله هسته ای متمرکز بود اکنون با اجرای برجام ، ایران از بسیاری ازمسایل تحمیلی وحاشیه ای رهایی یافته و می تواند نقش تعیین کننده خود را در صحنه سیاسی بین المللی به ویژه در بحران های منطقه ای ایفاء کند .
از سوی دیگر با لغو تحریم های مالی و اقتصادی طبق برجام، ایران وارد عصر تازه ای از تعاملات اقتصادی در جهت رشد زیرساختها توسعه و تقویت بنیان های اقتصادی و سرمایه گذاری های منطقه ای می شود
دستیابی به توافق هسته ای ، سناریو ی دشمنان جمهوری اسلامی ایران را نقش بر آب کرد و خروج موضوع هسته ای ایران از شمول فصل هفتم منشور ملل متحد ، تهدید ها علیه ایران را کاهش داد.
برجام ، ازاین منظر یک فرصت است اما نباید از تهدید ها نیز غافل شد . نباید فراموش کردتوافقی در این سطح به هر حال دارای آثاری متناسب با اهمیت موضوع است که هم دارای نقاط مثبت و هم نقاط ضعف است . مهم این است که از نقاط قوت بهره گرفته شود تا مناسبات بعد از برجام در همه عرصه ها چه سیاسی و چه اقتصادی بر مبنای احترام و منافع مشترک قرار گیرد و غرب درک کند که ایران قدرتی تأثـــیرگذار در منطقه است .
راهی که ملت ایران دوازده سال پیش انتخاب کرد تا در مقابل زورگویی و انحصارطلبی قدرتهای استکباری و زیادهخواه بایستد و از حقوق خود دفاع کند، اکنون به ثمر نشسته است. سیاست استکبار در تعطیلی برنامه هستهای ایران، جلوگیری از غنیسازی، برچیدن راکتور آب سنگین، تعطیلی فردو و توقف تحقیق و توسعه با شکست مواجه شده است و اکنون آنچه به اتکای قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل برای ایران ممنوع شده بود، با برجام برطرف شده است .
حل موضوع هستهای، و توانایی تعامل موفق با شش قدرت بزرگ جهان ، اقتدار منطقهای و بینالمللی جمهوری اسلامی ایران را نیز تثبیت کرد و به تعبیر رییس جمهوری اسلامی ایران دیوار ایرانهراسی را که دشمنان ملت ایران ساخته بودند؛ فروریخت .
آنگونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی در پاسخ به نامه رئیسجمهوری در خصوص سرانجام مذاکرات هستهای اشاره کردند ، جمهوری اسلامی ایران هم در عرصه دیپلماسی و هم در عرصه دانش و علم , با ایستادگی در برابر تحریمهای ظالمانه ، توانست ، دشمنان را وادار به عقبنشینی و رفع بخشی از آن تحریمهای زورگویانه کند ؛ اما برای آنچه در این معامله به دست آمده، هزینههای سنگینی پرداخت شده است .
ایشان در عین حال با اشاره به اظهارات برخی از سیاستمداران امریکائی در روزهای اخیر که کاملاً موجب بدگمانی است ، این نکته را به دولتمردان ایران خاطر نشان ساختند که مراقبت شود که طرف مقابل تعهدات خود را بهطور کامل انجام دهد.
رهبر معظم انقلاب همچنین این واقعیت را یاد آور شدند که حلّ مشکلات اقتصادی کشور در گرو تلاش بیوقفه و خردمندانه در همهی بخشها در جهت اقتصاد مقاومتی است و رفع تحریمها به تنهائی برای گشایش در اقتصاد کشور و معیشت مردم کافی نیست.
115/110